catalogo • Beni archeologici

trattato

Gortina/ Hierapytna/ Priansos, post 205 a.C. - ca.

stele parallelepipeda opistografa (scritta su entrambi i lati), lavorata a gradina lungo i lati, ove a circa metà altezza si identifica un foro circolare.

  • FONTE DEI DATI Regione Veneto
  • OGGETTO stele stele parallelepipeda opistografa
  • MATERIA E TECNICA calcare/ a solchi
  • MISURE Profondità: 13,5 cm
    Altezza: 136 cm
    Larghezza: 23 cm
  • CLASSIFICAZIONE iscrizioni pubbliche
  • AMBITO CULTURALE Ambito Culturale Greco-insulare/ Medio-ellenismo
  • LUOGO DI CONSERVAZIONE Museo Archeologico Nazionale di Venezia
  • LOCALIZZAZIONE Museo Archeologico Nazionale di Venezia
  • NOTIZIE STORICO CRITICHE La stele fu rinvenuta durante i lavori di ricostruzione del palazzo di Angelo Raffaele Sernagiotto, presso Rialto; fu donata al Museo nel 1850. La stele, insieme ad altre due iscrizioni sempre di provenienza cretese, costituisce un'importante testimonianza documentaria sulle complesse dinamiche politiche che interessarono l'isola di Creta durante il periodo medio e tardo-ellenistico (secc. III-II a.C.), altrimenti scarsamente noto a causa delle rare fonti letterarie disponibili. Durante questo periodo, Creta è oggetto di numerose tensioni interne, in cui spesso intervengono le grandi potenze ellenistiche (Egitto, Macedonia, regno Seleucidico, Pergamo, Sparta e infine la stessa Roma): la struttura agraria e sociale arcaica, l'incremento demografico e la scarsità delle risorse inducono i singoli centri a costituire vere e proprie confederazioni di città, alleandosi con le poleis più potenti, come Gortina e Cnosso, nel tentativo di affermare le proprie spinte espansionistiche; nascono pertanto numerosi trattati di alleanze che stabiliscono attività offensive e difensive e definiscono in modo preciso i confini territoriali per ciascun centro.
  • TIPOLOGIA SCHEDA Reperti archeologici
  • CONDIZIONE GIURIDICA proprietà Stato
  • ENTE COMPETENTE PER LA TUTELA S162
  • ENTE SCHEDATORE Regione Veneto
  • DATA DI COMPILAZIONE 1994
  • DATA DI AGGIORNAMENTO 2012
  • ISCRIZIONI all'interno dello specchio epigrafico - Per la trascrizione del testo, si è fatto riferimento al Cornell Greek Epigraphy Project's database of Greek inscriptions: Lato A, front.1 [θεὸς ἀγαθ]ός· [— — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — —] [σ]υ̣μμένο̣ν̣[τ]α̣ς ἐ̣ν̣ τ̣[ᾶ]ι κο̣[ινᾶι στάλαι, Γόρτυνι μὲν ἐπὶ τῶν σὺν — — τῶι — —ω]- ν̣ύμω, ἐν δ’ Ἱεραπύτναι ἐπ[ὶ τῶν — — — — — τῶν σὺν — — — — — τῶι — —] δ̣ος κορμιόντων, ἐν Πριανσι[οῖ δὲ ἐπὶ τῶν — — — — — — — κορμιόντων] 5 [τ]ῶν σὺν Αἰσίμωι τῶι Ἁβρα[γόρα. τάδε συνέθεντο οἱ Γορτύνιοι κὠι Ἱερα]- [π]ύτνιοι τοῖς Πριανσιεῦσιν κ[αὶ οἱ Πριανσιέες τοῖς Γορτυνίοις καὶ το]- [ῖ]ς Ἱεραπυτνίοις· συμμαχη[σῆν τὸνς Πριανσιέας τὸν ἅπαντα χρόνον ἁπ]- λ̣όως καὶ ἀδόλως καὶ ἑψ[ῆθθαι τοῖς Γορτυνίοις καὶ τοῖς Ἱεραπυτνί]- [ο]ις καὶ πολέμω καὶ ἱρήνας ὁπ[υῖ κα παρακαλίωντι αὐτοί, πολεμίοντας ἀ]- 10 [πὸ] χ̣ώ̣ρ̣ας ὧι κα καὶ ὁ Γορτύν[ιος κὠ Ἱεραπύτνιος. πορτὶ δὲ τὸνς Γορτυνίο]- [ν]ς καὶ τὸνς Ἱαραπυτνίονς̣ [μήτε — — — — — — — — — — — — — — — μήτε] [π]οτὲ ἄλ[λοι]ς ἐπιτραψῆν, κ[ατά τ’ αὐτὰ δὲ καὶ οἱ Γορτύνιοι κὠι Ἱεραπύτ]- [ν]ιοι πορτὶ τὸνς Πριανσιέα[ς μήτε — — — — — — — — — — — μήτε ποτὲ ἄλλοις] ἐπιτραψῆν· αἰ δέ τίς κα ἀ[ποτάμνηται χώρας τᾶς Πριανσιέων, βοα]- 15 θησίοντι οἵ τε Γορτύνιοι κὠι [Ἱεραπύτνιοι τοῖς Πριανσιεῦσιν παντὶ σθένε]- [ι] ἀπροφασίστως καὶ κατὰ [γᾶν καὶ κατὰ θάλαθθαν. ὅροι τᾶς Πριανσί]- [α]ς̣· ἀπὸ θαλάθθας ἐς Πορω[— — — — — — — — — — — — — — — — —] [․․]κωνος δηράδα καὶ κατὰ τ[— — — — — — — — — — — — — — — — —] [․]υ̣λιειον ἐς τὰν δηράδα κἠς Κ․[— — — — — — — — — — — — — — — τ]- 20 ὸ Ταντάλιον ἇι οἱ ὦροί ἐντι ε[— — — — — — — — — — — — — — — — κα]- τὰ τὸν ῥόον ἐς τὸν Μιξαυ[— — — — — — — — — — — — — — — — — — —] ἇ̣ι οἱ ὦροι κίαται κα[ὶ] ἐς κεφα[λα — — — — — — — — — — — — Ττηνὸ]- [ς] τῶ Βιδάταω κ’ ἐς τὰνς Ἀντρι[— — — — — — — — — — — — — — — —] [ἐς] τὰν βωΐαν Ὀπυκόππαν καὶ κ[— — — — — — — — — — — — — — — —] 25 [․․]δαιεαχαι ὁ ποταμὸς ὁ Πανδ[— — — — — — — — — — — — — — — — —] [․․] καὶ ποταμὸν τὸν Τηλεφίλα[ν — — — — — — — — — — — — καὶ ποτα]- [μ]ὸ̣ν τὸν Φαρανγίταν κἠς τ[— — — — — — — — — — — — — — — — — —] [․] ἐς τὸνς φοίνικανς τὸν[ς — — — — — — — — — — — — — — — — — — —] [․]χ̣α․μακρος ἐς τὰν ὁδὸν τὰ[ν — — — — — — — — — — — — — — — — —] 30 [τᾶ]ς περικάτω χώρας. τὰν Ἱαρ[απυτνίων χώραν — — — — — — — ἀπὸ θα]- [λά]σσας ἂμ ποταμὸν Ἀγκαία[ν — — — — — — — — — — — — — — — — —] [τὰ]ν Βιαννίαν. τὰν δὲ χώραν τ̣[— — — — — — — — — — — — — — — — —] [․․] τῶν Πριανσιέων ἐξέστω ․[— — — — — — — — — — — — — — — — —] [ὥσ]π̣ε̣ρ̣ κ̣α̣ὶ̣ ἐ̣ς̣ τ̣ὰ̣ν̣ ἰδίαν πόλιν τε[— — ἐξαγωγὰν δ’ ἦμεν τῶι τε Γορτυνί]- 35 [ω]ι καὶ̣ τ̣ῶ̣ι̣ Ἱα[ρ]απυτνίωι καὶ Π[ριανσιεῖ — — — — — — — — κατὰ γᾶν] [μὲ]ν̣ ἀτε̣λ̣ε̣ί̣, κ̣α̣τ̣ὰ̣ θ̣ά̣λαθθαν δὲ [καταβάλλονσι τέλη κατὰ τὸς νόμος] [τὸς ἑκατέρωθι κει]μένος· θύ[εν δὲ — — — — — — — — — — — — — — —] [․]οιβ[— — —] κ̣α̣ὶ̣ θ̣ί̣ασον συν[— — — — — — — — — — — — — — — — ἐς τὰ] [Π]ύθια̣ σ̣[υν]έ̣ρ̣πεν θίασον [— — — — — — — — — — — — — — — — — — —] 40 [․]ττεθ̣θω κ̣α̣ὶ̣ κ̣οιν̣ενότω ν[— — — — — — — — — — — — — — — — — — —] [κ]όρμον ἑκατέρ̣ω̣θ̣ι̣ τ̣ὰ̣ ἐ̣ν̣ τᾶι στ[άλαι τᾶιδε γεγραμμένα — — — — — — —] [τὸ]ς τούτων δ̣ρ̣ο̣μ̣[․․․] ὁ ἐν τῶ[ι — — — — — — — — — — — — — — — —] [․․]λ̣οσθ̣ιο[— — — — — — — —]αι̣[— — — — — — — — — — — — — — — δέ] [κα] μὴ κατ[— — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — —] 45 [— — — —]τ[․․․․]επε[— — — — — — — — — — — — — — — — — — — — —] {²triginta circiter versus desunt}² 46 [— —]․․τω․․․․․[․․․] τῶ ἀδικ̣[— — — — — — — — — — — — — — — — —] [․․]κλαρωντων[․․․․]πων ․[— — — — — — — — — — — — — — — — — —] [․ κ]υρία ἔστω, τ̣ὸ̣ δὲ συνκυρ̣[— — — — — — — — — — — — — — — — — — —] [․․]ι τὸ ἐπικριτήριον ἐν ἁμέραις̣ [— — — — — — — — — — — — — — — — τὸ] 50 [ἐ]π̣ικριτήριον ἐν ἁμέραις πεν̣[τ — — — — — — — — — — — — — — — — — —] [․․] κα μὴ ἰθθοντι ἢ ἰθθάντες α[— — — — — — — — — — — — — — — — — —] [․] τ̣αδδ’ ἀπογρόφονσι̣ τὰν δικ̣[— — — — — — — — — — — — — — — — — —] [․]εν κατὰ τὸ διάγραμμα τῶν Κ̣[ρηταιέων — — — — — — — — — — — — — —] [δι]αγράμματος ἐξ ἡμίνας οδ[— — — — — — — — — — — — — — — — — — —] 55 [․]ν ἐχέτω τὸ ἡμάτιον ἀμφανῶ κ̣[ὠ Γορτύνιος κὠ Ἱεραπύτνιος Πριανσιοῖ κὠ] [Π]ριανσιεὺς Γόρτυνι. ὅρκος Π[ριανσιέων Γορτυνίοις καὶ Ἱεραπυτνίοις]· [ὀμ]νύω τὰν Ἰστίαν καὶ Ττῆνα [Βιδάταν καὶ Ττῆνα Μοννίτιον καὶ Ττῆνα] [Σκ]ύλιον καὶ Ττῆνα Ὀράτριον κ̣[αὶ Ἥραν καὶ Ἀθαναίαν Πολιάδα καὶ Ἀθα]- [ν]αίαν Ὠλερίαν καὶ Ἀπόλλων̣[α Πύθιον καὶ Λατὼ κ’ Ἄρτεμιν κ’ Ἄρεα καὶ Ἀ]- 60 [φρο]δίταν καὶ Ἑρμᾶν Δακύτιο̣[ν καὶ Κωρῆτας καὶ Νύμφανς καὶ Ἐλεύ]- [θυι]αν Βινατίαν καὶ θιὸς πάντ̣[ας καὶ πάνσας· — — — — — — — — — —] [․․ τὸν ἅ]π̣α̣ν̣τ̣α̣ χρόνον ἁπλό[ως κ’ ἀδόλως καὶ συμμαχησῆν τοῖς Γορτυ]- Lato B, retro 63 [νίοις καὶ τοῖς Ἱαρπυτνίοις ἁπλόως] κ’ ἀ[δόλ]ως̣ καὶ ἑψῆθθαι τοῖς [Γορτυνίοις καὶ τοῖς Ἱαραπυτνίοις καὶ] πολέμω κ̣α̣ὶ ἱρήνας ὁπυῖ κα 65 [παρακαλίωντι αὐτοί, πολεμίοντας] ἀπὸ χώρας ὧι κα κὠ Γορτύν̣[ι]- [ος καὶ ὁ Ἱαραπύτνιος καὶ πάντα τ’ ἄλ]λα καθεξ̣ῆν τὰ ἐν τᾶι σ[υν]- [θήκαι τᾶιδε γεγραμμένα. ταῦτα δὲ εἰ] μὲν εὐο̣ρ̣κ̣ί̣ο̣ιμεν, ἱλέος̣ ἦμ[εν] [ἁμῖν τὸς θιὸς πάντας καὶ πάνσας τὸς ὠμό]σαμεν· εἰ δ’ ἐπιορκίοιμεν, μή[τε] [ἁμῖν γᾶν μήτε δένδρεα καρπὸς φέρεν μ]ή̣τε γυναῖκας τίκτεν κατὰ φ̣[ύ]- 70 [σιν τῶι τε πολέμωι νικε̑σθαι καὶ κα]κίστωι ὀλέθρωι ἐξόλλυσ[θαι] [αὐτοί τε καὶ — — — — οἱ δὲ θεοὶ — — —] τ̣ε χἴλεοι ἁμῖν εἶεν. ὅ̣[ρ]κ̣ος Γ[ορ]- [τυνίων καὶ Ἱαραπυτνίων τοῖς Πριανσιεῦσιν]· ὀμνύω τὰν Ἰστίαν καὶ Τ[τῆ]- [να Βιδάταν καὶ Ττῆνα Μοννίτιον καὶ Τ]τ̣ῆνα Σκύλιον καὶ Ττῆνα̣ [Ὀρά]- [τριον καὶ Ἥραν καὶ Ἀθαναίαν Πολιάδα] κ̣α̣ὶ Ἀθ̣αναίαν Ὠλερίαν κα̣[ὶ Ἀ]- 75 [πόλλωνα Πύθιον καὶ Λατὼ κ’ Ἄρτεμιν κ’ Ἄρε]α κ’ Ἀφροδίταν καὶ Ἑρμᾶν Δα̣[κύ]- [τιον καὶ Κωρῆτας καὶ Νύμφανς καὶ Ἐλεύ]θυιαν Βινατίαν καὶ θιὸς [πάντας] [καὶ πάνσας· εὐνοησῆν τοῖς Πριανσιεῦσι]ν̣ τὸ̣ν̣ ἅ̣π̣αντα χρόνον [ἁπλόως] [κ’ ἀδόλως — — — — — — — — — — — — — —]ντο οὔτ’ αὐτοὶ ἀφαιλ[ησόμεθα] [οὔτ’ ἄλλοις ἐπιτραψῶμεν, αἰ δέ κα ἄλλος τις] ἀφαιλῆται ἢ πολεμ[ήσηι τοῖς] 80 [Πριανσιεῦσιν, βοαθησίοντι οἵ τε Γορτύνι]ο̣ι καὶ οἱ Ἱαραπύτνιοι τ[οῖς] [Πριανσιεῦσιν κατὰ τὸ δυνατόν, καὶ πάντα τ’] ἄ̣λλα καθεξῆν τὰ ἐν [τᾶι] [συνθήκαι τᾶιδε γεγραμμένα — — — — — — — — ἱλέ]ονς ἦμεν τὸς τα․[— —] [— — — — — — — — — — εἰ δ’ ἐπιορκίοιμεν, μήτε ἁμῖν] γᾶν μήτε δέν[δρεα καρ]- [πὸς φέρεν μήτε γυναῖκας τίκτεν κατὰ φύσιν] τῶι τε πο̣[λέμωι] 85 [νικε̑σθαι καὶ κακίστωι ὀλέθρωι ἐξόλλυσθαι α]ὐτοί [τε καὶ — —] [— — — — οἱ δὲ θεοὶ — — — — τε χἴλεοι ἁμῖν εἶε]ν̣ δ[— — — — —] [— — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — —] - capitali - a solchi - greco
  • LICENZA METADATI CC-BY 4.0

ALTRE OPERE DELLO STESSO PERIODO - post 205 a.C. - ca.

Hierapytna, Rodi, Lyttos, Magnesia sul Meandro (stele, stele parallelepipeda opistografa, trattato di alleanza tra Hierapytna e Rodi e tra Hierapytna e Lyttos/ decreto di Hierapytna a favore di Magnesia sul Meandro) - ambito culturale greco-insulare/ tardo-ellenismo (fine sec. III a.C.)    
+ 1

ALTRE OPERE DELLO STESSO AMBITO CULTURALE

Lato/ Olus (stele, stele parallelepipeda, trattato di amicizia, alleanza e isopoliteia tra le città cretesi di Lato e Olus) - ambito culturale greco-insulare/ medio-ellenismo (fine sec. II a.C.)    
+ 1

condividi

facebook twitter

dalla rete

COLLEGA LA SCHEDA ALLA LOD CLOUD

RIMANI AGGIORNATO

SEGUICI

Iscriviti alla nostra newsletter >
facebooktwitter youtube instagram
Logo MIbactlogo ICCD
iccd.cultura.gov.it dati.cultura.gov.it scenedaunpatrimonio.cultura.gov.it Per catalogare
Progetto
Termini d'uso
Contatti
Credits